W związku ze zbliżającym się końcem roku - a w większości podmiotów gospodarczych prowadzonych w formie spółek również roku obrotowego - nadszedł czas, aby przedsiębiorcy pomyśleli o uporządkowaniu spraw windykacyjnych, korporacyjnych i przygotowaniu się na zmiany w prawie, które nastąpią od 1 stycznia 2022 r. Przegląd finansów, zaległych należności, czy kosztów prowadzenia działalności mogą skłonić ku rozważeniu podjęcia działań.
Windykacja należności - przedawnienie faktur
Zasadą jest, że termin przedawnienia roszczeń majątkowych wynosi 6 lat, natomiast w przypadku roszczeń o świadczenia okresowe, a także roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata. Kodeks cywilny wskazuje również, że koniec terminu przedawnienia następuje na koniec roku. Tytułem przykładu, jeśli termin płatności faktury za sprzedaż towaru lub wykonane dzieło (dwuletni termin przedawnienia roszczeń) przypadał na 15 czerwca 2019 r., to roszczenie przedawni się z końcem 2021 roku.
Koniec roku jest zatem ostatnim momentem, kiedy będziemy mogli skuteczne dochodzić swoich roszczeń, nie obawiając się podniesienia przez przeciwnika zarzutu przedawnienia. Dlatego też warto zweryfikować wszystkie niezapłacone przez kontrahentów należności, ustalić termin przedawnienia i tam, gdzie jest to konieczne, wystąpić z powództwem. Czynności przedsądowe m.in. wezwanie dłużnika do zapłaty czy skompletowanie dokumentacji do pozwu zajmują niekiedy sporo czasu, dlatego nie należy zwlekać z decyzją na ostatnią chwilę. Podobnie rzecz ma się z umorzonymi postępowaniami egzekucyjnymi przeciwko dłużnikom. Umorzenie egzekucji nie oznacza umorzenia długów. Jeśli mamy nowe informacje o majątku dłużnika, a niejednokrotnie sytuacja finansowa dłużnika może się zmienić po umorzonej egzekucji, warto ponownie złożyć wniosek egzekucyjny do komornika i podjąć próbę wyegzekwowania długu. Co istotne, złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji przerywa bieg terminu przedawnienia, a nowy termin nie rozpoczyna się i liczony jest dopiero od momentu, w którym uprawomocni się postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego. Roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem 6 lat (z zastrzeżeniem 10 letniego terminu obowiązującego przed nowelizacją w 2018 r.), natomiast należność odsetkowa z upływem 3 lat. Zatem warto zweryfikować „stare” tytuły wykonawcze przeciw dłużnikom i ocenić szanse na ponowne postępowanie egzekucyjne.
Restrukturyzacja zatrudnienia
W poprzednim numerze Biuletynu WKK pisaliśmy o wpływie Polskiego Ładu na pracodawców. Poza przygotowaniem na zmiany, jakie się z tym wiążą, warto pomyśleć o weryfikacji struktury zatrudnienia, form zatrudnienia pracowników i zasadach wynagradzania. Istnieje prawdopodobieństwo, że zmiany związane z opodatkowaniem (m.in. brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od PIT przez pracowników czy brak ulgi dla zleceniobiorców), oraz wzrost minimalnego wynagrodzenia i wzrost inflacji spowoduje wysunięcie przez pracowników żądania podwyżki wynagrodzenia. Pracodawcy powinni zatem przygotować się na powyższe, w tym pomyśleć o innych formach benefitów pracowniczych.
Kadra kierownicza i pracownicy wysokiego szczebla zarabiający powyżej 130 tys. zł rocznie drastycznie odczują realny spadek wynagrodzenia. Samozatrudnieni również boleśnie odczują spadek dochodu, dlatego też spodziewane są ruchy kadrowe, poszukiwanie optymalnych rozwiązań, w tym zmiana formuły współpracy z tymi podmiotami. Na względzie należy mieć również żądanie podwyżki wynagrodzenia.
Wskutek zmian podatkowych, które wejdą w życie od 1 stycznia 2022 r. wzrośnie koszt zatrudnienia, dlatego już teraz warto rozważyć restrukturyzację zatrudnienia. Z naszego doświadczenia wynika, że pochopne decyzje, nieprzestrzeganie terminów określonych w Kodeksie pracy i błędy w procedurze wypowiadania stosunku pracy mogą skutkować sporem z byłym pracownikiem przed sądem pracy. Pamiętać należy, że błąd w procedurze wypowiedzenia będzie obciążał wyłącznie pracodawcę i to on poniesie konsekwencje wadliwego procesu wypowiedzenia stosunku pracy. Dlatego też, rekomendujemy przeprowadzenie analizy struktury zatrudnienia w przedsiębiorstwie, a w przypadku konieczności jej restrukturyzacji skorzystanie z pomocy fachowców.
Reorganizacja działalności – a może przekształcenie?
Zmiany podatkowe, które dotkną przedsiębiorców od 1 stycznia 2022 r. wymuszają również konieczność rozważenia zmiany formy prowadzenia działalności gospodarczej. Mikroprzedsiębiorcy uciekając od kosztów decydują się na założenie spółki, która nie tylko może być korzystniejsza finansowo, ale przede wszystkim pozwala na ograniczenie odpowiedzialności prowadzącego działalność gospodarczą.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne dla członków zarządu, czy brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od PIT powodują, że prowadzenie działalności w formie określonych spółek prawa handlowego nie jest korzystne finansowo. Dlatego też, wielu przedsiębiorców decyduje się na przekształcenie spółki w inną spółkę prawa handlowego. Po zmianach w zakresie przekształcania spółek, które miały miejsce w 2020 r. m.in. polegających na zniesieniu w przeważającej większości przypadku obowiązku badania planu przekształcenia przez biegłego, czy braku konieczności podpisywania umowy (statutu) spółki przekształconej po podjęciu uchwały przekształceniowej procedura przekształcenia spółek stała się łatwiejsza, szybsza i mniej kosztowna. Wybór optymalnej formy prowadzenia działalności zależy w aktualnym stanie prawnym od wielu czynników, dlatego też warto rozważyć możliwe rozwiązania i dopasować adekwatne do charakteru i rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Nieoceniona może okazać się również pomoc doradcy podatkowego.
Koniec roku zawsze wiąże się z podsumowaniem działalności, przeprowadzeniem pewnego rodzaju „biznesowego rachunku sumienia” i sporządzeniem planów na przyszłość. Warto przy tych działaniach nie podejmować pochopnych decyzji i przemyśleć różne warianty rozwiązań. Przy zmieniającym się otoczeniu prawnym przedsiębiorstwa, istotne jest uwzględnienie wszystkich aspektów prawnych, ponieważ jedna decyzja może mieć inne skutki w aspekcie prawa pracy a zupełnie różne w aspekcie podatkowym. Bezpieczeństwo przedsiębiorcy w dobie zmian otoczenia prawnego i biznesowego ma w tym przypadku priorytetowe znaczenie.
