Szanowni Państwo,
W dniu 23 maja br. Sejm przyjął ustawę o ochronie sygnalistów. Ustawą następnie zajmie się Senat (projekt wpłynął do Senatu w dniu 5 czerwca 2024 r.), po czym trafi ona do podpisu przez Prezydenta RP. Uwzględniając aktualne tempo procesu legislacyjnego oraz przewidziane w ustawie 3-miesięczne vacatio legis, wszystko wskazuje na to, że już po wakacjach znajdziemy się w nowym stanie prawnym, w którym każdy pracodawca zatrudniający co najmniej 50 osób będzie musiał wdrożyć wewnętrzną procedurę zgłoszeń dla sygnalistów.
Czy w Twojej firmie rozpoczął się już proces wdrożenia ustawy?
- Jak liczyć stan zatrudnienia?
- Jak wyłonić przedstawicieli osób świadczących pracę na rzecz pracodawcy?
- Jakie typy kanałów zgłoszeń wewnętrznych można zastosować w procedurze?
- Czy można wybrać więcej niż jeden kanał wewnętrzny?
- Czy warto w organizacji dopuścić zgłoszenia anonimowe?
- Czy każda osoba zgłaszająca naruszenie prawa jest sygnalistą?
- Co grozi sygnaliście działającemu w złej wierze?
- Co grozi pracodawcy za niewprowadzenie procedury?
Jeżeli potrzebują Państwo odpowiedzi na poniższe pytania, zapraszamy do konsultacji z naszą Kancelarią:
Ustawa o ochronie sygnalistów będzie regulować zasady dokonywania zgłoszeń wewnętrznych, zewnętrznych oraz ujawnienia publicznego. Podstawowym obowiązkiem przedsiębiorców będzie posiadania nie tylko procedury, ale systemu do zgłaszania nieprawidłowości.
- Kanały, za pośrednictwem których, sygnalista będzie mógł poinformować odpowiednie osoby o zaobserwowanych nieprawidłowościach, muszą niewątpliwie zapewniać poufność.
- Jednocześnie warto zastanowić się nad możliwością dokonywania anonimowych zgłoszeń, co często jest czynnikiem motywującym, by dokonywać odpowiednich zgłoszeń i jednocześnie chronić sygnalistę przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami.
- Takim kanałem może być dedykowana skrzynka mailowa, linia telefoniczna lub system internetowy.
- Ważne by taki kanał był dopasowany do realiów konkretnych organizacji (możliwy do zastosowania w praktyce). Poza kanałem należy wyznaczyć osoby odpowiedzialne za przyjmowanie takich zgłoszeń. Osoby te powinny zostać przeszkolone i odpowiednio przygotowane do prowadzenia postępowań wyjaśniających.
Przedsiębiorcy powinni przygotować wewnętrzną, pisemną procedurę, w której wyjaśnione będą możliwe sposoby zawiadamiania o nieprawidłowościach oraz sposób dalszego postępowania. Sygnaliści będą podlegać ochronie przed działaniami odwetowymi, a nawet będą mogli dochodzić odszkodowania w pełnej wysokości, w przypadku dopuszczenia się wobec nich działań odwetowych. Zgodnie z projektem ustawy w nowej wersji zastąpiono Państwową Inspekcję Pracy – Rzecznikiem Praw Obywatelskich jako organ odpowiedzialny za przyjmowanie zgłoszeń zewnętrznych, wprowadzono także możliwość wydawania zgłaszającemu, przez organ publiczny właściwy do podjęcia działań następczych, zaświadczenia o podleganiu ochronie przewidzianej w ustawie.
Okres przechowywania danych będzie wynosił 3 lata po zakończeniu roku kalendarzowego. Na koniec warto wspomnieć o przepisach karnych. I tak, jeżeli ktokolwiek będzie utrudniał bądź uniemożliwiał zgłoszenie, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku. Pracodawca lub inna osoba za działania odwetowe również ponosi odpowiedzialność karną. Fałszywego sygnalistę może także spotkać taka kara.
W świetle powyższego, wszystko wskazuje, że powinniśmy się spodziewać wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów w najbliższych miesiącach i przygotować odpowiednio wcześniej nasze przedsiębiorstwa. Jeżeli chcą Państwo wiedzieć więcej lub zaplanować proces stworzenia i wdrożenia odpowiedniego systemu zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.
Jeżeli będą Państwo zainteresowani współpracą z Kancelarią proszę o kontakt pisemny na adres e-mail: kancelaria@krotoski-adwokaci.pl lub telefoniczny pod numerem 61 8 527 529.
