Kilkanaście dni temu minął termin wdrożenia unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z 2011 roku w sprawie praw konsumentów. Postanowienia dyrektywy do polskiego systemu prawnego zostaną wdrożone na podstawie uchwalonej przez Sejm w dniu 9 maja 2014 roku Ustawy o prawach konsumenta. Planowany termin wejścia w życie ustawy z uwagi na procedurę ustawodawczą w Polsce oraz sześciomiesięczny okres vacatio legis, to prawdopodobnie początek stycznia 2015 r oku.
Ideą nowej regulacji jest przede wszystkim uproszczenie i ujednolicenie unijnych przepisów konsumenckich. Celem Dyrektywy ma być także wspieranie transgranicznej sprzedaży. Dzięki nowym przepisom łatwiejsze staną się transakcje dokonywane pomiędzy klientami z różnych państw członkowskich. Dzięki ujednoliceniu przepisów, na całym terytorium Unii Europejskiej obowiązywać będzie spójna regulacja oparta na zdefiniowanych terminach prawnych, a konsumentom zapewniony zostanie maksymalny poziom ochrony prawnej. Warto już teraz przyjrzeć się nadchodzącym, istotnym modyfikacjom. Fundamentalne zmiany dotyczyć będą następujących kwestii.
1. Prawo do informacji – nie tylko dla umów zawieranych np. przez internet.
Dzięki nowym przepisom przedsiębiorcy, przed zawarciem umowy zobowiązani zostaną do przekazania konsumentom wyczerpujących informacji, istotnych w kontekście jej zawarcia. Co zasługuje na szczególne podkreślenie, konsument będzie posiadał uprawnienie do otrzymania informacji, nie tyko w przypadku umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa oraz na odległość, lecz również w odniesieniu do umów zawieranych w sposób tradycyjny. Rozwiązanie to ma spowodować zawierania przez klienta transakcji w sposób zdecydowanie bardziej świadomy.
2.Koszty;
Wprowadzenie nowej regulacji spowoduje, że konsument jeszcze przed zawarciem umowy będzie musiał być poinformowany, co do wszelkich kosztów, które będzie ponosił w związku z zawieraną umową. Na przedsiębiorcę zostanie bowiem nałożony obowiązek poinformowania konsumenta w sposób jasny i precyzyjny o wszystkich kosztach wynikających z umowy.
Dyrektywa określa także, że w przypadku dokonywania płatności za pośrednictwem karty kredytowej, przedsiębiorca nie będzie mógł pobierać od konsumenta wyższych opłat niż te, które sam ponosi w związku z wykorzystaniem tego rodzaju płatności.
Ustawa nadto zakazuje przedsiębiorcom pobierania od klientów zawyżonych opłat za korzystanie z infolinii udostępnianych przez przedsiębiorców na potrzeby kontaktowania się w sprawach związanych z dokonywanymi transakcjami.
3. Odstąpienie od umowy – zamiast 10 będzie 14 dni.
Nowe prawodawstwo wydłuża termin przeznaczony na odstąpienie od umowy zawieranej poza lokalem lub na odległość, bez podania przyczyny, do 14 dni (aktualnie 10 dni).
Wreszcie co bardzo istotne implementowana dyrektywa określa także sposób obliczania terminu do odstąpienia od umowy, w sytuacji w której przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o przypisanym mu uprawnieniu do odstąpienia od umowy. W takim przypadku prawo odstąpienia wygaśnie dopiero z upływem roku od upływu podstawowego 14 dniowego terminu (aktualnie: po upływie 3 miesięcy od wydania rzeczy).
Na podstawie nowej ustawy konsument zostanie zwolniony z obowiązku ponoszenia kosztów związanych ze zwrotem rzeczy w przypadku odstąpienia od umowy, jeżeli uprzednio konsumenta nie poinformowano o obowiązku poniesienia tych kosztów.
4. WADY
Ustawa wraca do pojęcia „wady”. Aktualnie bowiem w obrocie funkcjonuje konstrukcja „niezgodności towaru z umową” wprowadzona przepisami ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Pojęcie wady ma być bardziej zrozumiałe dla konsumentów.
Implementowanie nowej dyrektywy spowoduje, że klient zyska dodatkowe uprawnienia co do wyboru uprawnienia z jakiego będzie mógł skorzystać w przypadku wadliwości towaru. Przede wszystkim konsumentowi zostaje przywrócone prawo do żądania obniżenia ceny bądź odstąpienia od umowy od razu po stwierdzeniu wady, bez konieczności wysunięcia w pierwszym rzędzie żądania naprawy bądź wymiany towaru.
5. Gwarancja – wydłużenie do 2 lat.
Na podstawie nowych przepisów przywrócone zostaje stosowanie przepisów kodeksu cywilnego do gwarancji konsumenckiej. W przypadku, w którym przedsiębiorca, który udziela gwarancji nie określi dokładnie jej treści, konsument będzie mógł powołać się na uprawnienia związane z gwarancją przewidziane w kodeksie cywilnym. Ustawa także wydłuża do 2 lat okres gwarancji w przypadku, gdy gwarant nie określi tego terminu inaczej.
Głównym zadaniem nowej regulacji prawnej jest ujednolicenia procedury we wszystkich państwach członkowskich. Zdaniem prawodawcy uchwalane przepisy mają w jednakowym stopniu troszczyć się o interes przedsiębiorcy, jak i stać na straży praw konsumentów. Z pewnością wprowadzone zmiany zobligują przedsiębiorców do dokonanie licznych modyfikacji w zakresie prowadzenia e – sklepów. Słychać co prawda głosy sprzeciwu ze strony różnych środowisk biznesowych, mówiące o tym, że ich interes z uwagi na wprowadzone zmiany został nadwątlony, niemniej dominuje pogląd, że tak silna i prężnie rozwijająca się gałąź gospodarki, mimo wszystko bez większych opresji się obroni. Skutkiem może być jednak nadmierne i nieuzasadnione wykorzystywanie swoich uprawnień . Jednak, z pewnością konsumenci zyskają zaś dodatkowy parasol ochronny, co może stanowić katalizator zachęcający do dokonywania na jeszcze większą skalę zakupów za pośrednictwem e – sklepów.