Zabezpieczenie integralności firmy oraz majątku rodzinnego, zapewnienie wpływu na firmę rodzinną po śmierci jej założyciela, elastyczne zasady przyznawania świadczeń członkom rodziny – to tylko niektóre z głównych celów fundacji rodzinnej, której służyć ma sukcesja firm rodzinnych.
Fundacja rodzinna – ogólne zasady
Do sejmu trafił kolejny projekt ustawy o fundacjach rodzinnych, który może zrewolucjonizować dotychczasowe zasady sukcesji firmy rodzinnej. Nowa instytucja fundacji rodzinnej stworzona została głównie z myślą o zapewnieniu sukcesji firmy rodzinnej na pokolenia. Idea fundacji rodzinnej opiera się na założeniach, że relacje rodzinne i prowadzony biznes są od siebie formalnie odseparowane, ponieważ firma rodzinna stanie się własnością fundacji rodzinnej.
Zgodnie z projektem ustawy fundacja rodzinna będzie posiadać osobowość prawną, a jej siedziba musi znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Utworzenie fundacji rodzinnej odbywać się będzie poprzez sporządzenie przez notariusza aktu założycielskiego lub testamentu, zawierającego oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej.
Fundator i beneficjenci fundacji rodzinnej
Założycielem fundacji rodzinnej (fundatorem) będzie mogła być wyłącznie osoba fizyczna, która w chwili wniesienia majątku do fundacji nabywać będzie określone w statucie uprawnienia. W ramach zawiązanej fundacji rodzinnej fundator będzie mógł określić beneficjentów fundacji oraz przysługujące im świadczenia, do których będą uprawnieni.
Projektodawca określił świadczenia jako środki lub składniki majątkowe (w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa) przeniesione na beneficjenta lub oddane mu do korzystania przez fundację rodzinną. Świadczenie od fundacji rodzinnej może być przyznane z zastrzeżeniem terminu lub pod warunkiem. Co ważne, zasady wypłaty świadczeń od fundacji rodzinnej mogą zostać ukształtowane w dowolny sposób, odpowiadający potrzebom danej rodziny. Przykładem świadczeń może być zatem wypłata zysku z firmy rodzinnej, udzielenie pomocy finansowej, udzielenie pożyczek czy nawet finansowanie edukacji.
Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację rodzinną
Najnowszy projekt ustawy o fundacjach rodzinny dopuszcza możliwość prowadzenia przez fundację rodzinną działalności gospodarczej w ściśle określonym zakresie. Dozwolone jest bowiem prowadzenie przez fundację rodzinną działalności w zakresie:
- zbywania mienia,
- najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia na innej podstawie,
- przystępowania i uczestnictwa w spółkach handlowych, funduszach inwestycyjnych, spółdzielniach oraz podmiotach o podobnym charakterze,
- nabywania i zbywania papierów wartościowych,
- udzielania pożyczek,
- obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi, oraz
- prowadzenia przedsiębiorstwa w ramach gospodarstwa rolnego.
W przypadku prowadzenia działalności w ww. zakresie, fundacja rodzinna podlegać będzie zwolnieniu z podatku dochodowego. Prowadzenie działalności w pozostałym zakresie skutkować będzie opodatkowaniem przychodów z działalności na zasadach ogólnych tzn. według stawki 19%.
Opodatkowanie fundacji rodzinnej
Zawiązanie fundacji rodzinnej może okazać się rozwiązaniem korzystnym podatkowo dla osób planujących sukcesję firmy rodzinnej. Wniesienie majątku do fundacji rodzinnej będzie neutralne podatkowo zarówno w zakresie PIT jak i CIT, oznacza to, że w przypadku wniesienia przez fundatora majątku do fundacji rodzinnej nie będzie rodzić żadnych obowiązków podatkowych w podatku dochodowym zarówno dla fundacji rodzinnej jak i dla jej fundatora.
Dopiero wypłata świadczenia na rzecz beneficjenta może rodzić obowiązek podatkowy w PIT, z uwagi na przychód który powstanie w wyniku otrzymanego z fundacji rodzinnej świadczenia. Co do zasady, przychód taki opodatkowany będzie według stawki 15%. Projektodawca przewiduje od powyższej zasady wyjątek - zwolnienie dla tzw. „grupy 0”, a zatem najbliższej rodziny fundatora.
Ewentualne opodatkowanie może nastąpić również w momencie redystrybucji środków z fundacji – wówczas, niezależnie czy obiorcą świadczenia będzie podatnik PIT czy CIT to fundacja rodzinna będzie zobowiązana do zapłaty podatku CIT od wypłacanych świadczeń. Opodatkowanie to nastąpi według stawki 15%.
Projekt ustawy o fundacjach rodzinnych znajduje się aktualnie w sejmie, co oznacza, że jego kształt może się jeszcze zmienić. Prawnicy z naszej kancelarii na bieżąco śledzą proces legislacyjny, a o wszelkich zmianach będziemy Państwa informować.
Jeżeli będą Państwo zainteresowani założeniem fundacji rodzinnej serdecznie zapraszamy do kontaktu, nasi specjaliści zapewnią kompleksową pomocą podatkową i prawną w procesie tworzenia oraz obsługi fundacji rodzinnej.