Zachowek jest przyjętą w polskim systemie prawa formą ochrony interesów osób najbliższych spadkodawcy. Jest on roszczeniem pieniężnym, które przysługuje określonej grupie osób (zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom). W typowej sytuacji dochodzony jest przez osoby pominięte w testamencie. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z tego, że może być dochodzony również przy dziedziczeniu ustawowym.
Przepis wprowadzający instytucję zachowku brzmi: Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek) (art. 991 § 1 k.c.).
Przedstawiciele doktryny nie mają wątpliwości, że roszczenie o zachowek może być realizowane przez spadkobierców, i to zarówno ustawowych, jak i testamentowych. Wskazują również, że uprawnienie do zachowku jest niezależne od tego, czy uprawniony jest spadkobiercą, zapisobiercą albo obdarowanym.
Powyższe potwierdza stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 13. lutego 2004 r., w którym Sąd jednoznacznie wskazał, że jeżeli uprawniony do zachowku, dziedziczący z ustawy wespół z innymi osobami, nie otrzymał należnego mu zachowku, ma przeciwko współspadkobiercom roszczenia o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia (sygn. akt: II CK 444/02).
Kancelaria specjalizuje się w sprawach spadkowych, w tym w sprawach o zachowek. Jeśli macie Państwo pytania związane z tematyką spadków, zachęcamy do kontaktu z Pauliną Skonieczną ( paulina.skonieczna@krotoski-adwokaci.pl ).