Wczoraj, 05. sierpnia 2015 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 25. czerwca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks pracy i niektórych innych ustaw. Nowe przepisy wprowadzą sporo zmian w kwestii umów o pracę.
Najważniejszym założeniem ustawy jest ograniczenie nieuzasadnionego wykorzystania umów o pracę zawartych na czas określony, które dotychczas niejednokrotnie zawierane były niezgodnie z ich przeznaczeniem.
Umowa na okres próbny
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 25 kodeksu pracy na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy będzie można zawrzeć umowę w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia w celu wykonywania określonego rodzaju pracy.
Dotychczas przepis przewidywał że umowa (na czas nieokreślony, określony lub czas wykonywania określonej pracy) może być poprzedzona 3 – miesięcznym okresem próbnym, bez precyzowania jego charakteru.
Ponowny okres próbny
Nowelizacja wprowadza możliwość ponownego zawarcia umowy na okres próbny przy spełnieniu ustawowych przesłanek. Pracownik ma być bowiem zatrudniony w celu wykonywania innego rodzaju pracy. Jeśli natomiast ma wykonywać ten sam rodzaj pracy – musi upłynąć okres co najmniej 3 lat od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy o pracę. W tym ostatnim przypadku dopuszczalne będzie jednokrotne ponowne zawarcie umowy na okres próbny.
Umowa na czas nieokreślony
Do tej pory zawarcie trzeciej kolejnej umowy na czas określony (o ile przerwa w zatrudnieniu nie przekroczyła miesiąca) była w skutkach równoznaczna z zawarciem umowy na czas nieokreślony.
Od teraz okres zatrudnienia na czas określony (zarówno na podstawie jednej umowy jak i umów kolejno zawieranych) nie będzie mógł przekraczać 33 miesięcy a łączna liczba tych umów nie będzie mogła przekroczyć trzech.
Zatem uznawać się będzie, że pracownik jest zatrudniony na czas nieokreślony jeśli okres zatrudnienia na czas określony będzie dłuższy niż 33 miesiące albo strony zawrą więcej niż 3 umowy na czas określony.
Odstępstwa
Nowe zasady nie znajdą zastosowania w przypadkach przewidzianych w ustawie. Chodzi o sytuacje, w której dana osoba zatrudniana jest w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bądź celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym albo na okres kadencji. Wyjątek nastąpi również wtedy, gdy pracodawca wskaże leżące po jego stronie obiektywne przyczyny, a zatrudnienie będzie służyć zaspokojeniu rzeczywistego, okresowego zapotrzebowania.
W ostatnim przypadku – gdy zawarta zostanie umowa na czas określony z obiektywnych przyczyn leżących po stronie pracodawcy, pracodawca będzie miał obowiązek w ciągu 5 dni zawiadomić właściwego okręgowego inspektora pracy o zawarciu takiej umowy raz wyjaśnić powoływane przez siebie obiektywne przyczyny.
Okresy wypowiedzenia
Ustawodawca uchylił w szczególności przepis, zgodnie z którym strony zawierające umowę o pracę na czas określony dłuższy niż 6 miesięcy mogły przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
Znane dotychczas długości okresów zatrudnienia pozostaną bez zmian, stosować się je będzie jednak zarówno do umów na czas określony, jak i nieokreślony. Przypomnijmy – czas trwania okresu wypowiedzenia uzależniony będzie od zakładowego stażu pracy i wyniesie:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Zwolnienie z obowiązku z świadczenia pracy
Nowością w kodeksie pracy będzie możliwość zwolnienia pracownika przez pracodawcę z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Pracownik zachowa prawo do otrzymania wynagrodzenia za ten okres.
Przepisy przejściowe
Co do zasady dotychczasowe przepisy będą stosowane do umów o pracę zawartych na czas określony i czas wykonywania pracy trwających w dniu wejścia w życie nowelizacji. W niektórych przypadkach zastosowanie znajdą jednak nowe przepisy. Warto zatem skonsultować konkretny przypadek.
Wejście w życie
Ustawa wejdzie w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia (które na dzień 06. sierpnia 2015 r. jeszcze nie nastąpiło).
Jeśli macie Państwo pytania na temat nadchodzących zmian, zachęcamy do kontaktu z Mecenasem Maciejem Krotoskim (maciej.krotoski@krotoski-adwokaci.pl)
