W roku 2015 wejdą w życie istotne zmiany prawne, które niewątpliwie wywierać będą znaczny wpływ na kształt stosunków gospodarczych w następujących po nim latach. Znajomość najważniejszych z nich z pewnością okaże się przydatna dla przedsiębiorców oraz ich kontrahentów.
Prawo Pracy
Od 1 kwietnia 2015 r. zacznie obowiązywać zmiana kodeksu pracy dotycząca badań wstępnych pracowników przyjmowanych do pracy. Otóż pracodawca nie będzie miał obowiązku kierowania pracownika na takie badanie, gdy ten przedstawi aktualne orzeczenie lekarskie wydane na podstawie skierowania przez poprzedniego pracodawcę. Orzeczenie musi jednak stwierdzać brak przeciwwskazań do pracy w warunkach odpowiadających istniejącym na nowym stanowisku, w szczególności występujące u nowego pracodawcy szkodliwe czynniki środowiska pracy nie mogą być różne i występować w natężeniu wyższym niż na stanowisku, którego dotyczy orzeczenie. Do skierowań na badania lekarskie wydanych przed 1 kwietnia 2015 r. oraz do badań lekarskich rozpoczętych przed tą datą stosuje się przepisy dotychczasowe.
W nadchodzącym roku spodziewać należy się również zmian w zakresie zawierania terminowych umów o pracę. Wynika to z uznania przez Trybuał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotychczasowych przepisów w tym zakresie za dyskryminujące. Projekt zmiany ustawy przewiduje, iż maksymalny czas zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony nie może przekraczać w sumie 33 miesięcy, a liczba umów w tej formie nie będzie mogła przekraczać trzech. Projekt przewiduje także rezygnację z umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy.
Prawo podatkowe
Od 1 stycznia 2015 r. wchodzą w życie również istotne zmiany w zakresie prawa podatkowego. Poczynając od tej daty, płatnik mający obowiązek sporządzenia informacji lub rocznego obliczenia podatku dla więcej niż pięciu podatników będzie zobowiązany do wysyłania deklaracji podatkowych wyłącznie przez internet.
Tego samego dnia w życie wchodzi nowelizacja skutkująca obciążeniem członków rad nadzorczych spółek handlowych obowiązkiem odprowadzania do ZUS składek na ubezpieczenie społeczne.
Wprowadza się również opodatkowanie zagranicznych dochodów spółek kontrolowanych. Nowelizacja wchodząca w życie 1 stycznia przewiduje konieczność uwzględnienia w podstawie opodatkowania podatników podatku dochodowego, dochodów osiaganych przez ich podmioty zależne za granicą. Projektowane rozwiązanie ma na celu ograniczenie unikania opodatkowania poprzez wykorzystywanie przedsiębiorstw mających siedzibę lub zarząd w rajach podatkowych. Przepisy powyższe nie mają jednak zastosowania do spółek kontrolowanych położonych na terenie Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Korzystne rozwiązania dla rolników przewiduje nowelizacja wchodząca w życie 1 stycznia 2015 r. Od tego dnia, płacący składki do KRUS będą mogli pracować również na podstawie umowy zlecenie oskładkowanej w ZUS. Nie spowoduje to utraty uprawnień rolników jeżeli wysokość ich zarobków z tego tytułu nie przekroczy połowy minimalnego wynagrodzenia
Część przedsiębiorców dotknie rozporządzenie Ministra Finansów wchodzące w życie w styczniu. Na mocy tego aktu ograniczona zostanie grupa podatników zwolnionych od obowiązku używania kas fiskalnych. Zobowiązani do używania kas rejestrujących zostaną między innymi, niezależnie od osiąganych obrotów, świadczący usługi fryzjerskie, gastronomiczne, naprawy pojazdów, czy usług prawniczych. Termin rozpoczęcia obowiązkowej ewidencji sprzedaży ustanowiono na dzień 1 marca 2015 r.
Prawo budowlane
W roku 2015 czeka nas najprawdopodobniej nowelizacja ustawy Prawo budowlane, przewidująca przede wszystkim ułatwienia w budowie domów jednorodzinnych. Rządowy projekt zmiany ustawy w tym zakresie wpłynął do Sejmu oraz uzyskał pozytywną opinię komisji po pierwszym czytaniu.
Najważniejszym punktem proponowanej nowelizacji jest uproszczenie budowy budynków, których obszar oddziaływania nie wykracza poza granice działki objętej inwestycją. W praktyce za budynki takie można uznać większość domów mieszkalnych. Na mocy zmienionej ustawy, nie będzie konieczne uzyskiwanie pozwolenia na budowę, a wystarczy odpowiednie zgłoszenie budowy z projektem budowlanym oraz wymaganymi dokumentami. Jeżeli projekt będzie zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i w ciagu 30 dni starosta nie wniesie zastrzeżeń, to można rozpocząć budowę. Powyższa modyfikacja znacznie skraca więc okres oczekiwania na rozpoczęcie inwestycji. W obecnej chwili bowiem czas oczekiwania na wydanie pozwolenia na budowę wynosi nawet kilka miesięcy.
Projekt przewiduje także zniesienie obowiązku załączania do projektu budowlanego oświadczeń o możliwości podłączenia mediów oraz dostępie do drogi publicznej. Nie będzie również konieczne zawiadamianie o przewidywanym terminie rozpoczęcia robót.
Rozszerzono również zakres obiektów, których użytkowanie rozpocząć można będzie na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy. Dotyczy to przede wszystkim hangarów, parkingów i tym podobnych budowli. W ich przypadku nie będzie więc konieczne, od wejścia w życie omawianych przepisów, uzyskiwanie pozwolenia na użytkowanie.
W kwestii pozwolenia na użytkowanie skrócony zostaje również okres oczekiwania na tzw. milczącą zgodę. W razie gdy w ciągu 14 dni (dotychczas 21 dni) od zgłoszenia pozwolenie nie zostanie wydane, można będzie rozpocząć użytkowanie obiektu.
Powyżej wskazane zmiany należą do najważniejszych w projektowanej nowelizacji, która jednakże przewiduje również inne liczne udogodnienia, mające na celu przede wszystkim przyspieszenie procesu budowlanego.
Prawo gospodarcze
Od 2 stycznia obowiązywać będą również nowe zasady w zakresie naliczania kar za przejazd bez opłacenia systemu poboru opłat ViaToll. Kary będą niższe i będa mogły być nakładane na dany pojazd tylko raz w ciągu doby. Oznacza to znaczne oszczędności dla przedsiębiorstw zajmujących się transportem drogowym.
Warto również wspomnieć, iż w drugiej połowie stycznia wejdzie w życie nowelizacja wprowadzająca odpowiedzialność osób fizycznych za świadomy udział w kartelu. Za naruszenia przewidziane są wysokie kary pieniężne.
Zmiana wysokości odsetek
Pamiętać należy również, że w roku 2014 zmieniła się wysokość odsetek od zobowiązań podatkowych oraz odsetek ustawowych. Wysokość obydwu została obniżona do 8%. Zmiana dotycząca odsetek od zobowiązań podatkowych weszła w życie 9 października, natomiast dotycząca odsetek ustawowych 25 grudnia.
Wynagrodzenie minimalne
W nadchodzącym roku wzrośnie również wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia 2015 r. będzie ono wynosić 1750 złotych brutto, a więc o 70 złotych więcej niż w roku ubiegłym.