Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2015 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za niezgodne z Konstytucją przepisy umożliwiające bankom wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych. Na skutek tego orzeczenia przepisy art. 96 ust. 1 oraz 97 ust. 1 ustawy z dnia 29. sierpnia 1997 r. utracą moc obowiązującą z dniem 01. sierpnia 2016 r.
Bankowy tytuł wykonawczy (dalej BTE) wystawiony na podstawie dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych może być podstawą prowadzenia egzekucji po uzyskaniu klauzuli wykonalności. W ten sposób banki omijają konieczność prowadzenia postępowania sądowego w celu dochodzenia ich roszczeń.
Trybunał Konstytucyjny uznał opisane praktyki za naruszające zasadę równego traktowania, bowiem zobowiązaniowy stosunek cywilnoprawny między bankiem, a dłużnikiem zakłada równość i autonomię woli stron. Niedopuszczalne jest zatem - zdaniem Trybunału - uprzywilejowanie banków.
Przypomnijmy, iż dłużnik nie może korzystać przeciwko bankowi z typowych środków obrony, a przysługujące mu przeciwko bankowi powództwo przeciwegzekucyjne wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty sądowej, a przede wszystkim – przerzuca na niego ciężar dowodzenia. Tym samym dłużnik banku znajduje się w sytuacji o wiele gorszej niż dłużnik innego podmiotu.
Trybunał Konstytucyjny dostrzega szczególną rolę banków w społeczeństwie, jednakże nie pozwala, aby były one traktowane lepiej niż „zwyczajni” wierzyciele tych samych dłużników. Tacy wierzyciele, w celu uzyskania tytułu wykonawczego, zobowiązani są przejść niekiedy bardzo długą drogę sądową, a wówczas często nie mają już szans na chociażby częściowe zaspokojenie swoich roszczeń.
Odroczenie utraty mocy obowiązujących przepisów podyktowane jest koniecznością zakończenia dotychczas pozostających w toku spraw oraz ustanowieniem stosownych przepisów przejściowych.
